Het betoog van Sitalsing in Volkskrant Magazine van 30 mei komt in de aanpak overeen met die van Chua en Druckerman. Sitalsing maakt van de Nederlandse opvoeding een karikatuur. De gewraakte opvoeding met zijn ge-hier-wordt-mama-een-beetje-verdrietig-van-Basje en zijn ge-wat-vind-jij-Fleurtje? of wil je boontjes-of-toch-liever-worteltjes-Sterre? is door serieuze pedagogen al jaren geleden gefileerd en wordt nergens serieus genomen. Als de Volkskrant-ombudsvrouw zich niet was gaan bemoeien met de meer dan levendige discussie die in aansluiting daarop in de media is ontstaan, hadden we er geen woord aan vuilgemaakt. Maar nu Sitalsing om rectificatie blijkt te verzoeken is het weer eens tijd om aandacht te besteden aan de manier waarop leken over opvoeding denken te moeten schrijven.
Sitalsing – volgens sommigen ‘de beste columniste van Nederland’, volgens anderen weer ‘iemand die overal verstand van heeft’ – was zich blijkbaar een hoedje geschrokken van het feit dat de voorpagina van haar artikel de indruk had gewekt dat zij een voorstander van de harde hand zou zijn. Het was allemaal ironie geweest en had volgens haar nooit zo opgeschreven mogen worden. In het stuk van de ombudsvrouw wordt het allemaal nog eens geduldig uitgelegd. In de stukken van de ombudsvrouw is nooit sprake van een ruiterlijk excuus. Ze spant zich altijd weer in om duidelijk te maken dat de krant eigenlijk niets verkeerds heeft gedaan en de domheid aan de kant van de lezer gezocht moet worden. Dit stuk van Sitalsing stond in het Volkskrant-Magazine ‘dat vaker persoonlijk en pamflettistische stukken brengt zonder professoren. Hier werd zij opgevoerd als moeder.’ Als heel erg domme moeder dan toch zeker, die, zoals ze zelf de ombudsvrouw toevertrouwde, maar heel weinig met opvoeding heeft: ‘(…) het interesseert me maar matig.’
Het verwarrende is dat in het Volkskrant Magazine juist heel vaak uitstekende serieuze stukken over opvoeding staan, waarin de auteur haar of zijn best doet om gerenommeerde deskundigen aan het woord te laten komen. Maar Sitalsing was als columnist geïntroduceerd en zo iemand mag aldus de ombudsvrouw suggereren dat fysiek geweld en streng straffen niet zo erg zijn, terwijl wetenschappelijk onderzoek het tegenovergestelde uitwijst.
Goed, nog één keer dan en daarna houden we er voorlopig weer even mee op. In Nederland moeten we echt heel blij zijn dat we de jarenvijftig-opvoeding, die in veel opzichten sterke overeenkomsten vertoont met de Chinese, de Franse en de Surinaamse opvoeding van vandaag, al zo’n halve eeuw achter ons hebben gelaten. We mogen dolblij zijn dat we in de jaren zestig een open oog en oor gekregen hebben voor de wensen van kinderen en dat sindsdien ‘Wat vind jij Fleurtje?’ een heel gewone vraag geworden is. Die interesse is namelijk cruciaal voor de voorbereiding op het leven in een complexe democratische samenleving die om voortdurend onderhoud vraagt. En wat zou het mooi zijn als we met onze kinderen op vakantie kunnen naar China, Frankrijk en Suriname, ook om ze te laten ontdekken waarom het goed is dat we ze daar niet hoeven te laten opgroeien.
Bas Levering
