Voor kinderen die minder sociaal vaardig zijn, het moeilijk vinden om met ruzies om te gaan of worden gepest kan de Competentietraining helpen door te oefenen met verschillende soorten gedrag in rollenspellen. Deze Competentietraining is één van de weinige sociale vaardigheidstrainingen die erkend is als ‘theoretisch goed onderbouwd’ en opgenomen in de Databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi).
Verlegen, teruggetrokken, boos?
Een verlegen jongen, een jongen die gepest wordt, een meisje dat zich tijdens het speelkwartier vaak terugtrekt en een meisje dat veel ruzie maakt en het lastig vindt om met boosheid om te gaan. Dat zijn kinderen die deelnemen aan een Competentietraining. Deze kinderen kunnen een negatief zelfbeeld hebben.
Trots als een pauw, verlegen als een schildpad
Tijdens 6 tot 8 groepsbijeenkomsten leren zij nieuwe en effectieve vaardigheden waardoor ze in de toekomst om kunnen gaan met lastige situaties en de ontwikkeling van probleemgedrag wordt voorkomen. In de Competentietraining wordt gepraat, gespeeld en geoefend aan de hand van rollenspellen. Hierbij word het verlegen gedrag van een schildpad, het felle gedrag van de leeuw en het stevige en trotse gedrag van een pauw vergeleken met het voorkeursgedrag van het kind. Een kind wat te verlegen is, zoals een schilpad, leert om als een pauw voor zichzelf op te komen. Het oefent in het rollenspel bijvoorbeeld met ‘nee’ zeggen tegen een ander kind dat iets van hem of haar af wil pakken. Het kind wat juist te weerbaar is en geneigd is boos te worden als een leeuw, krijgt vaardigheden aangeleerd waarmee hij of zij rustig doch stevig, als een pauw, voor zichzelf opkomt.
Anders denken helpt je anders te voelen
Ook is er aandacht voor de gevoelens die je hebt in verschillende situaties, bijvoorbeeld als je wordt uitgedaagd om mee te doen met een spelletje dat je eigenlijk niet wilt. Wat voel je, wat denk je, wat doe je en wat is het effect? Kinderen leren hiermee eigen gevoelens te herkennen en leren dat anders denken je kan helpen je anders te voelen.
Competentietraining wordt landelijk ingezet
In Amsterdam hebben in 2011 zo’n 250 kinderen een Competentietraining gevolgd, op school of in het Ouder- en Kindcentrum. Deze Competentietrainingen zitten in het Basispakket van het Ouder- en Kindcentrum omdat de gemeente het belangrijk vindt om preventief te werken aan de sociale vaardigheden van Amsterdamse kinderen. Ook in de omliggende regio’s van Amsterdam en Flevoland wordt deze training gegeven.
Ouders en leerkrachten betrokken
De Competentietrainingen (5-6 jaar/6-12 jaar/12-19 jaar) van SO&T zijn systeemgericht, wat betekent dat ook ouders en de leerkracht bij de training worden betrokken. Tijdens een bijeenkomst krijgen ouders informatie over de training en kunnen zij vragen stellen aan de opvoedadviseur van het Ouder- en Kindcentrum over hoe zij hun kind kunnen helpen bij het vergroten van de sociale competenties. Hierdoor wordt er gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van het zelfbeeld en vergroten van de sociale weerbaarheid van het kind. De positieve effecten die bereikt worden, blijken groter dan van vergelijkbare trainingen én de meeste effecten blijven op lange termijn behouden (Dr. G. de Boo, UvA, 2009).
